Bóbr – szkodnik czy przyjaciel

Naturalne zasoby wody powierzchniowej w naszym kraju, są bardzo ubogie. Wynika to z naturalnego ukształtowania geologicznego terenu oraz niekorzystnych warunków klimatycznych. Problem suszy stale powiększa się. Wyższe temperatury w zimie sprawiły, że spadło niewiele śniegu, który wiosną powinien się topić i spływać do rzek. Niski stan wód, obniżanie się lustra wód w wielu regionach Polski, (szczególnie na Wiśle), określa się jako suszę hydrologiczną.

Taki stan może poprawić właściwe gospodarowanie zasobami wodnymi. Niezwykle ważne i skuteczne w walce z suszą jest retencjonowanie wody, czyli zatrzymywanie wody w miejscu opadów,

Naturalnymi sprzymierzeńcami w walce z suszą, są bobry.  Te niezwykle pożyteczne zwierzęta, uważane przez niektórych za szkodniki, wykonują gigantyczne prace retencyjne. Budowane przez nie tamy, w naturalny sposób gromadzą wodę oraz stabilizują poziom wód gruntowych, co hamuje erozję gleby. W razie silnych opadów i zagrożenia powodzią, spłycają falę powodziową. Gromadzona na rozlewiskach bobrowych woda, ma ogromne znaczenie dla gospodarki wodnej dorzeczy. Działalność bobrów, zmienia kształt linii brzegowej, nurt rzek staje się łagodniejszy, a powstałe meandry stają się przyjaznym siedliskiem dla wielu gatunków roślin i zwierząt.

Ich praca, którą mogę od kilku miesięcy podglądać, przyczynia się także do oczyszczania wody. Obfitość cząstek organicznych i mineralnych, pojawiających się na dnie takich zbiorników, sprzyja wodnym mikroorganizmom, bezkręgowcom i rybom, które znajdują tu idealne kryjówki. Bagienne, podmokłe tereny wokół bobrowych stawów sprzyjają retencji.

Bóbr – symbol ochrony zwierząt w Polsce, już w XI wieku objęty ochroną przez Bolesława Chrobrego, na przełomie XIX i XX wieku, został prawie całkowicie wytrzebiony. Cenne futro, ogon (plusk) – wielki przysmak i wydzieliny skórne wykorzystywane w przemyśle perfumeryjnym i tradycyjnej medycynie, to główne powody wyginięcia bobrów.

Choć dziś, populacja bobrów w Polsce została znacznie odtworzona, a bóbr objęty jest częściową ochroną, to stosunek ludzi do tych zwierząt pozostawia wiele do życzenia. Zdecydowanie nie doceniamy korzystnego wpływu bobrów na środowisko.

Bobry są niezwykle cennym gatunkiem ekosystemów rzecznych i śmiało nazwać naszymi sprzymierzeńcami w walce z suszą. Bóbr europejski jest największym europejskim gryzoniem. To nie tylko doskonały inżynier, ale także wspaniały opiekun swojej rodziny. W wielopokoleniowych, bobrzych rodzinach, starsze osobniki pomagają pracach domowych i w opiece nad młodszym rodzeństwem. Żerują nocą, lub nad ranem. Są wegetarianami, żywią się młodą korą i zielnymi pędami. 7 kwietnia obchodzony jest Światowy Dzień Bobrów.

Umyślne działania człowieka, nadmierna ingerencja w naturę, intensywna melioracja pól, wycinanie drzew, zagarnianie coraz większych obszarów przyrodzie, prowadzą do nieodwracalnych szkód w ekosystemach. Dlatego musimy znaleźć przyjazne metody dzielenia przestrzeni w zgodzie z naturą.